Paljanska Miljacka izvire jugoistočno od centra Pala na sjevernom obronku Ravne Planine i na nadmorskoj visini od oko 1010 m i to u vidu jačih kraških izvora gravitacionog tipa. Planinski potočići žubore svojim kaskadama i u čarobnom šumskom ambijentu spuštaju se koritom i jarugama dok se ne udruže u jedan riječni tok koji se probija u paljansku ravnicu.

Prelijep pejzaž i čist vazduh su izuzetni tako da ne čudi što je ovo vrelo od davnina bilo privlačno za odmor. Kada padaju jake kiše ili kad se jahorinski snijeg počne topiti, ovi izvorišni potočići dobijaju na snazi i intezitetu.

Od izvora do kanjona Paljanske Miljacke ima nekoliko pritoka od kojih se ističu Jahorinski potok, Rapišnica, te ispod Pala Bistrica. U visokom i krševitom kanjonu spajaju se Paljanska i Mokranjska Miljacka koja izvire pod ograncima Romanije.

Zbog toga se može reći da je ovo spoj dvije planinske rijeke (jahorinske i romanijske) stvarajući tako čuvenu Miljacku koja brzo teče i sa puno padova i katarakti. Na vrelu Paljanske Miljacke voda je gotovo uvijek iste temperature – od 6 do 6,5 °C. Zbog svoje bistrine, niske temperature i pojačanog mehaničkog dodira sa vazduhom na brzacima i bukovima, javlja se i dovoljna zasićenost kiseonikom.

Vodopadi na vrelu Paljanske Miljacke su čaroban prizor i senzacija za čula. Kvalitet ove planinske vode je veoma pogodan za pastrmke, te se nedaleko ispod vrela nalaze ribnjaci i restorani koji su pravi biser paljanske turističke i gastro ponude.